Είναι το μωρό μου χαρισματικό;

Τα χαρισματικά παιδιά αποτελούν μία μοναδική πρόκληση. Ο λόγος είναι απλός, διότι ένα χαρισματικό παιδί, είναι ένα παιδί που έχει υψηλότερο πνευματικό επίπεδο από ό,τι τα άλλα παιδιά.

Πώς αναγνωρίζουμε όμως αν είναι ένα παιδί είναι χαρισματικό και τι σημαίνει αυτή η διαπίστωση; Ποια είναι τα χαρακτηριστικά του; Το χαρισματικό παιδί χρειάζεται διαφορετικές μεθόδους ανατροφής σε σύγκριση με τα άλλα παιδιά, προκειμένου να καταφέρει να αναπτύξει περισσότερο αλλά, και να εκμεταλλευτεί τις δυνατότητες του στο μέγιστο;

Τι πραγματικά σημαίνει ο όρος  «χαρισματικά παιδιά;»

Θεωρητικά τα χαρισματικά παιδιά είναι εκείνα που έχουν τη δυνατότητα από μικρή ηλικία να αναπτύσσουν υψηλές επιδόσεις και ικανότητες, σε σχέση με το μέσο όρο των παιδιών της ηλικίας τους. Αυτό όμως, -όσο περίεργο και αν σας φανεί- δεν είναι απόλυτο. Τα παιδιά αυτά δεν σημαίνει ότι είναι τέλεια σε όλα. Σαν παιδιά που είναι, παρουσιάζουν αδυναμίες, κάνουν λάθη και έχουν προβλήματα όπως όλοι μας. Μάλιστα σε επιστημονικές έρευνες έχει διαπιστωθεί, ότι τέτοια παιδιά παρουσιάζουν ορισμένες φορές χαμηλή επίδοση στο σχολείο, είτε για λόγους μαθησιακών δυσκολιών, είτε για λόγους συναισθηματικής φύσης. Το 25% των χαρισματικών παιδιών έχουν συναισθηματικά και κοινωνικά προβλήματα. Επίσης, πρέπει να επισημανθεί ότι όσο πιο χαρισματικό είναι ένα παιδί τόσο πιο αντισυμβατικό τρόπο σκέψης διαθέτει, κάτι που του δημιουργεί ένα αίσθημα απομόνωσης.

Πώς θα αντιληφθούμε ότι το παιδί έχει ξεχωριστές ικανότητες σε κάποιο τομέα;

Ο τρόπος είναι απλός! Αυτό που χρειάζεται να κάνουν οι γονείς είναι να προσέχουν και να παρατηρούν την ανάπτυξη του παιδιού τους, από την ώρα που θα γεννηθεί. Με άλλα λόγια να παρατηρούν, αν οι αντιδράσεις του μικρού τους είναι «προχωρημένες» για την ηλικία του, αν έχει κάποιο ταλέντο. Κατά κύρια βάση, αυτά τα παιδιά περπατούν και μιλούν πιο νωρίς από ό,τι γίνεται συνήθως. (π.χ. δεν χρησιμοποιούν μονολεκτικές φράσεις, αλλά προσπαθούν και φτιάχνουν μικρές προτάσεις). Επίσης, σε μεγαλύτερη ηλικία τα παιδιά αυτά, μαθαίνουν γρήγορα, έχουν πολύ καλή μνήμη, αντιλαμβάνονται πολύ εύκολα τα πράγματα και συνήθως έχουν αναπτυγμένη την αίσθηση του χιούμορ.

Επιπλέον, αναλόγως του τομέα νοημοσύνης στον οποίο υπερτερούν τα παιδιά αυτά, επεξεργάζονται με ευκολία και σωστά αριθμούς (λογικο-μαθηματική νοημοσύνη), προσανατολίζονται εύκολα στο δρόμο καθώς θυμούνται και αναγνωρίζουν εύκολα δρόμους και κτίρια (χωρική νοημοσύνη) ή έχουν πολύ καλό και εμπλουτισμένο λεξιλόγιο (λεκτική νοημοσύνη).

Προσοχή: Μην ξεχνάτε ότι όλες τις παραπάνω δυνατότητες που έχουν τα χαρισματικά παιδιά, πρέπει να τα παρατηρείτε δίνοντας βάση στην ηλικία, διότι η ηλικία είναι αυτό που τα διαφοροποιεί.

Ποια είναι τα βασικά χαρακτηριστικά ενός χαρισματικού παιδιού;

• Μαθαίνει να βαδίζει πολύ πιο γρηγορα από τα συνομίληκα παιδιά 
• Έχει εξαιρετική μνήμη
• Έχει έντονη παρατηρητικότητα
• Έχει φαντασία και υψηλή δημιουργικότητα
• Μαθαίνει νωρίτερα, πιο γρήγορα μαθηματικά και ανάγνωση
• Έχει πολύ πλούσιο λεξιλόγιο
• Έχει εξαιρετικά αναπτυγμένο τον κινητικό συντονισμό. (π.χ. σε χορό, γυμναστική & αθλητισμό)
• Έχει υπεροχή σε σχέση με άλλα παιδιά στη ζωγραφική, στο σχέδιο και στη φωνητική μουσική 
• Τελειώνει ότι αρχίζει, δεν αφήνει τίποτα στη μέση.
• Υποβάλλει πολλές ερωτήσεις και γενικότερα ενδιαφέρεται για πολλά θέματα
• Δεν αποσπάται εύκολα και επιλύει προβλήματα με ασυνήθιστους τρόπους
• Ελέγχει πρώτα όλες τις λεπτομέρειες και έπειτα εκφράζει γνώμη για οποιοδήποτε θέμα.
• Απεχθάνεται την αποστήθιση
• Έχει μεγάλο απόθεμα ενέργειας και ταχύτητα σε ότι κάνει. Είναι υπερκινητικό παιδί, και δεν κουράζεται
• Έχει υψηλή αίσθηση χιούμορ
• Διακατέχεται από τελειομανία
• Είναι δίκαιο και τίμιο

Συμβουλές για την ανατροφή των χαρισματικών παιδιών

Λόγω των ιδιαίτερων λοιπόν χαρακτηριστικών τους, τα παιδιά αυτά χρειάζονται διαφορετική προσέγγιση από τους γονείς και το οικείο περιβάλλον, ως προς την ανατροφή τους, ώστε και να αναπτύξουν τις ικανότητες που διαθέτουν αλλά παράλληλα να μην «χάσουν» την παιδικότητά τους. Γιατί μην ξεχνάμε ότι είναι παιδιά!

Οι γονείς λοιπόν χρειάζεται να ακολουθούν ένα μοντέλο θα μπορούσαμε να πούμε ανατροφής, το οποίο χρειάζεται να έχει τα κάτωθι χαρακτηριστικά:

1. Να είναι υποστηρικτική: Είναι σημαντικό οι γονείς να προσπαθούν και να κάνουν  ό,τι χρειάζεται για να μπορέσει ένα χαρισματικό παιδί να αναπτύξει τις ικανότητές του και να αναπτυχθεί διανοητικά. Χρειάζεται να τονώνετε ψυχολογικά και διανοητικά το παιδί, να μην το υποτιμάτε και το «κρατάτε πίσω», ώστε να ανακαλύψει και να εκδηλώσει τις ειδικές ικανότητες που μπορεί να έχει, από την πρώιμη παιδική ηλικία.

2. Μην αμελείτε τα άλλα σας παιδιά : Τα χαρισματικά παιδιά λόγω της αυξημένης πνευματικής τους ανάπτυξης ή μιας συγκεκριμένης δεξιότητας που έχουν, τείνουν να γίνονται απαιτητικά, με αποτέλεσμα να απαιτούν ακόμη μεγαλύτερη προσοχή από το «μέσο όρο» των παιδιών. Για το λόγο αυτό, θα πρέπει να αποφεύγετε να τονίζετε την οποιαδήποτε διαφορά που υπάρχει μεταξύ των παιδιών σας, καθώς και να παραμελείτε τα υπόλοιπα παιδιά σας, προκειμένου να παρέχετε στο χαρισματικό παιδί όλη σας την προσοχή. Δώστε λοιπόν στο παιδί σας να καταλάβει ότι οι ανάγκες του, είναι εξίσου σημαντικές με τις ανάγκες των αδερφών του και δεν γίνεται να εστιάζετε μόνο σε εκείνο.

3. Αποφύγετε την υπερβολική έμφαση στο ταλέντο: Είναι πολύ σημαντικό να ενθαρρύνετε το παιδί σας να αναπτύξει το ταλέντο του, αλλά δεν πρέπει να το ζορίζετε, διότι μπορεί να έχει αντίθετο αποτέλεσμα. Επίσης, θα πρέπει εκτός από το ταλέντο του να το παροτρύνετε και να το ωθείτε να ασχοληθεί και με άλλα πράγματα, καθώς και να διασκεδάζει με τους συνομίληκους φίλους του.

Υπάρχει κάποιο ειδικό κέντρο για χαρισματικά παιδιά στην Ελλάδα;

Σύμφωνα  με δημοσιεύματα στον ειδησεογραφικό τύπο, το πρώτο Κέντρο για Χαρισματικά Παιδιά, δημιουργήθηκε το καλοκαίρι του 2014 στη Θεσσαλονίκη, στο Κολέγιο «Ανατόλια», σε συνεργασία με το διεθνούς φήμης Πανεπιστήμιο Johns Hopkins και την υποστήριξη του Ιδρύματος «Σταύρος Νιάρχος».

«Στόχος του Κέντρου είναι να αποτελέσει μια παγκόσμια φωνή που να υποστηρίζει και να ενθαρρύνει το ακαδημαϊκό ταλέντο και να συμβάλει στον εντοπισμό και την καλλιέργεια ταλαντούχων παιδιών», εξήγησε σε σχετική συνέντευξη τύπου ο κ. Συμεών Μπρόντσκι, διευθυντής του διεθνούς δικτύου Κέντρων για Χαρισματικά Παιδιά (Centre for Talented Youth International).

Το Κέντρο απευθύνεται σε χαρισματικούς και ταλαντούχους μαθητές όλων των κοινωνικών τάξεων από όλη την Ελλάδα, ηλικίας 7 έως και 18 ετών και παρέχει εκπαίδευση πανεπιστημιακού επιπέδου, μέσα από ολοκληρωμένα καλοκαιρινά προγράμματα διάρκειας τριών εβδομάδων, συνολικές εμπειρίες, άριστες εκπαιδευτικές προοπτικές, καθώς και τις απαραίτητες υποδομές, ώστε να ενισχυθεί η φιλομάθεια και η πνευματική ανάπτυξη των μαθητών!

Τέτοια κέντρα ήδη λειτουργούν σε πολλές χώρες του κόσμου, επιτέλους λειτουργούν και στην Ελλάδα!

Δείτε ακόμη: Τι χρειάζεται για να μεγαλώσετε ένα χαρούμενο παιδί?