Ζήλια για τους γονείς

Απορείτε γιατί η μικρή σας κόρη είναι προσκολλημένη στον πατέρα της ή ο γιος σας σε εσάς και εκφράζουν παράξενη συμπεριφορά σαν να ζηλεύουν τον έναν από τους δύο γονείς; Η συμπεριφορά αυτή δεν είναι παράξενη!

ΤΙ ΣΥΜΒΑΙΝΕΙ ΚΑΙ ΖΗΛΕΥΕΙ;

Η σεξουαλική συμπεριφορά του παιδιού αποτελεί μια άγνωστη πτυχή της ανάπτυξής του, σχεδόν για όλους τους γονείς, γεγονός που συχνά τους αγχώνει. Μια από τις συμπεριφορές του παιδιού, που οι γονείς βρίσκουν ακατανόητη, είναι η ζήλια για τον ένα γονιό (το αγόρι για τον πατέρα και το κορίτσι για τη μητέρα). Σύμφωνα με τη θεωρία της ψυχοσεξουαλικής ανάπτυξης του Freud, γύρω στα 3 χρόνια το αγοράκι ή κοριτσάκι νιώθει έντονα τις διαφορές των δύο φύλων, καθώς η ταυτότητα φύλου έχει αποκρυσταλλωθεί μεταξύ δευτέρου και τρίτου έτους. Η συνειδητοποίηση των διαφορών γεννά ορισμένους φόβους και απογοητεύσεις. Έτσι, το κοριτσάκι πρέπει να ξεπεράσει το αίσθημα απογοήτευσης επειδή δεν έχει και δεν πρόκειται να αποκτήσει πέος, ενώ το αγοράκι έχει να ξεπεράσει τον φόβο ότι μπορεί να χάσει το πέος του, δηλαδή το φόβο ή άγχος του ευνουχισμού.

ΤΟ ΟΙΔΙΠΟΔΕΙΟ ΣΥΜΠΛΕΓΜΑ

Στο στάδιο αυτό προεξάρχει το ονομαζόμενο οιδιπόδειο σύμπλεγμα (γι’ αυτό και λέγεται και οιδιπόδειο στάδιο), που μπορεί να διακριθεί σε θετικό και αρνητικό. Κατά το θετικό οιδιπόδειο σύμπλεγμα, το παιδάκι επιθυμεί το γονιό του άλλου φύλου και φοβάται την εκδίκηση του γονιού του ίδιου φύλου, καθώς αναπτύσσονται και επιθυμίες απομάκρυνσης ή και θανάτου του γονιού αυτού. Κατά το αρνητικό οιδιπόδειο σύμπλεγμα, το παιδάκι απογοητευμένο που δεν μπορεί να πετύχει τους στόχους του θετικού οιδιπόδειου, στρέφεται προς τον γονιό του ίδιου φύλου, οπότε και επιθυμεί την εξαφάνιση του γονιού του άλλου φύλου. Οι δύο μορφές του οιδιπόδειου συνυπάρχουν και τα συναισθήματα αγάπης, ζήλιας, θυμού και φόβου είναι πολύ έντονα. Το παιδί για ν’ αντεπεξέλθει στις εσωτερικές του ενορμήσεις δημιουργεί φαντασίες, όπου βγαίνει νικητής ή νικήτρια, δημιουργεί φανταστικούς συντρόφους ή ταλαιπωρείται από εφιάλτες με τέρατα και δράκους, που συμβολίζουν το γονιό που φοβάται.

ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΚΑΝΟΥΜΕ;

Η παιδική ηλικία είναι μια περίοδος αυξημένης συναισθηματικής εξάρτησης του παιδιού από τους γονείς του και περισσότερο από τη μητέρα του, γι’ αυτό και εκδηλώνει ζήλια, αντίδραση, έως και φθόνο προς τον πατέρα, όταν αυτός συμπεριφέρεται με τρόπο που αισθάνεται ότι απειλεί τη σχέση με τη μητέρα, όπως στην περίπτωση του φιλιού μεταξύ των γονέων. Δεν πρέπει, όμως, ο γονιός να φοβάται την εκδήλωση ζήλιας από την πλευρά του παιδιού, η οποία είναι φυσιολογική βάσει της ψυχοσεξουαλικής του ανάπτυξης και της συναισθηματικής εξάρτησης που αναπτύσσει, κυρίως με τη μητέρα του. Ας μην ανησυχούμε, λοιπόν, όταν το παιδί αντιδρά. Βέβαια είναι καλό να μην είμαστε μπροστά του ιδιαίτερα διαχυτικοί. Αν φιλιόμαστε, το φιλί μας δεν πρέπει να είναι έντονο, παρατεταμένο και προκλητικό, αλλά να εκφράζει τρυφερότητα και συναισθηματική ασφάλεια. Οι αντιδράσεις του παιδιού σταδιακά θα υποχωρήσουν και δεν θα νιώθει εχθρότητα, ζήλια ή αίσθημα κτητικότητας προς κάποιο γονιό. Η κτητικότητα αυτή άλλωστε χαρακτηρίζει τη συμπεριφορά του παιδιού μέχρι τα εννιά έως δέκα χρόνια του, οπότε αρχίζει να αντιλαμβάνεται ότι το φιλί μεταξύ των γονιών του είναι φιλί αγάπης και συναισθηματικής τρυφερότητας.

Αυτό που θα πρέπει να αποφύγουμε, ως γονείς, είναι κυρίως σεξουαλικές διαχύσεις ενώπιόν του, υπονοούμενα, κινήσεις, που σαφώς δοκιμάζουν την ψυχολογία του και το κάνουν να απορεί με τις εικόνες που βλέπει, καθώς δεν αντιλαμβάνεται φυσικά τη σεξουαλικότητα μεταξύ μας, και που δεν έχουν να του προσφέρουν τίποτα θετικό. Όταν εμείς, ως γονείς, έχουμε μια υγιή και ισορροπημένη σχέση, τότε μόνο και το παιδί θα αποκτήσει μια θετική στάση ζωής.

TOP TIP

Είναι γνωστό ότι τα παιδιά που μεγαλώνουν μέσα σε ένα τρυφερό περιβάλλον νιώθουν πολύ καλύτερα και αισθάνονται πιο ασφαλή, ήρεμα και ψυχικά σταθερά σε ένα κλίμα οικογενειακής ισορροπίας.