Τραυλισμός και παιδί!

Τι χρειάζεται να γνωρίζετε για τον τραυλισμό στα παιδιά αλλά και τον τρόπο θεραπείας του;

Κάποιες φορές συναντάμε παιδιά τα οποία δεν έχουν την ίδια, ομαλή άρθρωση που έχουμε οι περισσότεροι άνθρωποι. Έχουμε ακούσει, ίσως, να βαπτίζονται τα παιδιά αυτά ως «προβληματικά» ή να αποτελούν σημείο αναφοράς για... πείραγμα! Χρειάζεται να γνωρίζετε ότι σε πολλές περιπτώσεις παιδιών, που δεν έχουν σωστή άρθρωση, συναντάμε το φαινόμενο του τραυλισμού.

Τι είναι ο τραυλισμός;

Τραυλισμός ονομάζεται οποιαδήποτε διαταραχή αφορά στο ρυθμό αλλά και στην ταχύτητα της ομιλίας. Η σοβαρότητά του διαφέρει από παιδί σε παιδί, όπως είναι φυσικό, καθώς το φαινόμενο αυτό μπορεί να μην παρατηρείται κάθε φορά που μιλάει το παιδί ούτε να έχει πάντα την ίδια ένταση. Συνήθως εμφανίζεται στο διάστημα ηλικίας από 2 έως και 5 ετών, καθώς υπάρχουν ορισμένα χαρακτηριστικά από τα οποία μπορείτε να καταλάβετε την ύπαρξή του:

Πολλοί είναι οι παράγοντες που συμβάλλουν στην εμφάνιση του τραυλισμού, με προεξάρχοντα την κληρονομική προδιάθεση, τις καθυστερήσεις στη γενικότερη αναπτυξιακή εξέλιξη του παιδιού, τα προβλήματα νευροφυσιολογικής φύσης κ.ο.κ. Τις περισσότερες φορές ένας γονιός δυσκολεύεται να διαχωρίσει την ύπαρξη ή μη του προβλήματος. Γι’ αυτό και αρκετοί γονείς πηγαίνουν πολύ εύκολα αλλά και γρήγορα σε λογοθεραπευτές, προκειμένου να διασφαλίσουν ότι το παιδί τους είναι καλά.

Είναι σημαντικό, όμως, να μην πανικοβάλλεστε αμέσως, αλλά ούτε και να βάζετε το παιδί σας σε μια ανάλογη ψυχολογική διαδικασία, εφόσον δεν συντρέχει σοβαρός λόγος. Δώστε χώρο αλλά και χρόνο στο μικρό σας, μήπως παρατηρήσετε κάποια βελτίωση! Πολλά παιδιά στη διαδικασία εκμάθησης της γλώσσας αλλά και ανάπτυξης της ομιλίας τους ενδέχεται να τραυλίζουν για κάποιο διάστημα, κάτι που είναι φυσιολογικό, κυρίως μέχρι την ηλικία των 6 ετών.

Σύμφωνα με σχετική έρευνα, το 25% των παιδιών με φυσιολογική ομιλία τραυλίζει για ένα διάστημα στη ζωή του! Τα πρώτα σημάδια τραυλισμού είναι όταν ένα παιδί αρχίζει να ενώνει λέξεις προκειμένου να κάνει μικρές προτάσεις. Στην περίπτωση που το παιδί σας κάποια στιγμή τραυλίσει ή δυσκολευτεί να ολοκληρώσει μια λέξη ή πρόταση και μετά ξαναρχίσει από την αρχή χωρίς τα ίδια συμπτώματα, τότε δεν χρειάζεται να ανησυχήσετε.

Πότε να ζητήσετε βοήθεια:

Υπάρχουν κάποιες ενδείξεις που μαρτυρούν πιθανή δυσλειτουργία στον τρόπο ομιλίας του παιδιού. Αφήστε, όμως, ένα διάστημα για περιθώρια βελτίωσης στο μικρό σας και στην περίπτωση που δεν τα δείτε, απευθυνθείτε σε λογοθεραπευτή.

Οι ενδείξεις είναι οι εξής:

• Επανάληψη πολυσύλλαβων λέξεων.
• Επανάληψη ολόκληρων φράσεων.
• Επανάληψη μονοσύλλαβων λέξεων.
• Επανάληψη ήχων.
• Επιμήκυνση ήχων.
• Μπλοκαρίσματα (συνήθως του πρώτου ήχου ή της πρώτης συλλαβής μιας λέξης).
• Δυσκολία ολοκλήρωσης μιας λέξης.
• Έντονη προσπάθεια των μυών του προσώπου προκειμένου να μιλήσει.

Tι μπορείτε να κάνετε;

Ακολουθήστε χρήσιμες συμβουλές και βοηθήστε το μικρό σας να νιώσει άνετα με τον εαυτό του!

1. Ένα παιδί που τραυλίζει δεν είναι λιγότερο έξυπνο από τα υπόλοιπα παιδιά. Χρειάζεται, λοιπόν, να του συμπεριφέρεστε με φυσικότητα αλλά και άνεση, προκειμένου να μη νιώσει κι εκείνο ότι διαφέρει από τα υπόλοιπα παιδάκια.
2. Να είστε ήρεμοι όταν του μιλάτε και να μην εκνευρίζεστε επειδή τραυλίζει. Επίσης, δεν είναι καθόλου σωστό να το αγχώνετε να μιλήσει γρήγορα ή «φυσιολογικά».
3. Όταν μιλάει να το κοιτάζετε πάντα στα μάτια και να ακούτε με ενδιαφέρον ό,τι έχει να σας πει, όσο χρόνο και αν του πάρει.
4. Μην το επικρίνετε και μην το διορθώνετε επιβλητικά, προκειμένου να μιλήσει σωστά και μην του επισημαίνετε να μην τραυλίζει ή πως δεν είναι σωστό αυτό που κάνει. Κάτι τέτοιο θα το αγχώσει και ίσως να του δημιουργήσει πρόβλημα έκφρασης ή ακόμη και κάποιο ψυχολογικό πρόβλημα.
5. Είναι σημαντικό να σέβεστε το μικρό σας και να μην το διακόπτετε όταν προσπαθεί να μιλήσει και να εκφράσει τις σκέψεις του.
6. Μη συγκρίνετε το παιδί σας με άλλα παιδιά που μιλούν φυσιολογικά, ούτε φυσικά και με άλλα παιδάκια που αντιμετωπίζουν το ίδιο πρόβλημα, αλλά έχουν δείξει ταχύτερα σημάδια βελτίωσης.
7. Είναι ωφέλιμο για το παιδί σας να του αφιερώνετε άπλετο από το χρόνο σας, σε καθημερινή βάση, συζητώντας ή παίζοντας μαζί του. Επίσης, είναι καλό να ενθαρρύνετε την κουβέντα μαζί του, προκειμένου να εξασκηθεί στον τρόπο που εκφέρει τις λέξεις. Το χειρότερο που μπορείτε να κάνετε στο παιδί σας είναι να μην του δίνετε σημασία ή να αποφεύγετε να του μιλάτε.
8. Να του δείχνετε καθημερινά την αγάπη σας, η οποία παραμένει αναλλοίωτη, ανεξάρτητα από τον τρόπο που μιλά και εκφράζεται!

Είναι ο τραυλισμός ταμπού;

Μια αξιόλογη ταινία έφερε στο προσκήνιο το θέμα του τραυλισμού και κυρίως το γεγονός ότι στιγματίζει έναν άνθρωπο. Η ταινία «Ο λόγος του βασιλιά» ανέλυε το πρόβλημα τραυλισμού του βασιλιά της Αγγλίας, πατέρα της σημερινής βασίλισσας Ελισάβετ. Η ταινία, με πολύ γλαφυρό τρόπο, έδινε τις διαστάσεις του όλου προβλήματος και ειδικά την πίεση που ασκείται σε ένα άτομο ώστε να μιλήσει σωστά, αλλά και τη σημασία της σωστής θεραπευτικής παρέμβασης, που θέτει το πρόβλημα στις σωστές του διαστάσεις, που έχουν να κάνουν όχι μόνο με την ορθοφωνία, αλλά και με την ψυχολογική υποστήριξη και ενθάρρυνση του ατόμου που εμφανίζει προβλήματα λόγου.

Με τη συνεργασία της φιλολόγου, απόφοιτης του Τμήματος Φιλοσοφίας, Παιδαγωγικής & Ψυχολογίας του Εθνικού & Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, με ειδίκευση στον Τομέα Ειδικής Παιδαγωγικής – Λογοθεραπείας, Αλεξάνδρας Παπαδοπούλου.