Παιδικές φιλίες από καρδιάς!

Η έννοια της φιλίας δίνει νόημα στη ζωή των ανθρώπων σε κάθε στάδιο της ανάπτυξής τους! Μάθετε με ποιον τρόπο το παιδί σας θα δημιουργήσει φιλικές σχέσεις αλλά και πώς να το βοηθήσετε να τις αναπτύξει πιο εύκολα!

H φιλία μεταξύ των ανθρώπων γεννιέται όταν υπάρχει αμοιβαία θετική διάθεση, ενώ διατηρείται όταν αποτελείται από τα συστατικά της αμοιβαίας αποδοχής, της ασφάλειας & του σεβασμού. Το 75% περίπου των νηπίων μέχρι τα 4 χρόνια έχει αποκτήσει φίλους ή «κολλητούς» όπως αποκαλούνται. Όταν ένα παιδί είναι αποδεκτό από τον κοινωνικό του περίγυρο δεν σημαίνει απαραιτήτως πως έχει και φίλους, διότι η φιλία είναι μια σχέση η οποία δεν βασίζεται μονάχα στην κοινωνική αποδοχή και τη συναναστροφή! Είναι πολύ καλό σημάδι το μικρό σας για αρχή να μπορεί να γίνεται αγαπητό στον κοινωνικό του περίγυρο και κατά συνέπεια να δημιουργεί πρώτα υγιείς συναναστροφές και έπειτα υγιείς φιλίες.

Συναναστροφές που κάνουν καλό!

Τα παιδιά αναπτύσσουν φιλίες και δένονται μέσα από το παιχνίδι! Όταν τα γούστα δύο ή περισσότερων παιδιών είναι κοινά, τότε γίνονται μια ομάδα με στόχο τη διασκέδαση. Μέσα από αυτήν τη διαδικασία μαθαίνουν τις έννοιες της αλληλοβοήθειας και της αλληλοϋποστήριξης, ενώ ταυτόχρονα αναπτύσσουν τις κινητικές και νοητικές τους δεξιότητες καθώς εμπλουτίζουν και τον συναισθηματικό τους κόσμο! Ένα παιδί που έχει φίλους αισθάνεται πως έχει έναν συνομήλικο άνθρωπο στον οποίο στρέφεται όταν νιώθει πως δεν είναι καλά, ενώ ταυτόχρονα αποκτά αυτοεκτίμηση, η οποία και ενισχύεται και μέσα από την προσωπική επαφή.

Ο στόχος της φιλίας αποτελεί ύψιστο αγαθό και ένα σημαντικό μέσο κοινωνικοποίησης ενός νηπίου, καθώς ένα παιδί ενισχύει την ικανότητά του για επικοινωνία, την κατανόηση της άποψης των άλλων και την επαφή με τους άλλους. Έτσι, λοιπόν, εξοικειώνεται με το πώς να δημιουργεί αρχικά κοινωνικές σχέσεις, οι οποίες κάποιες φορές ενδέχεται να καταλήξουν και σε αληθινές φιλίες.

Εξέλιξη φιλίας…

Κατά τη διάρκεια της προσχολικής ηλικίας υπάρχουν κάποια στάδια από τα οποία περνούν μέχρι να δημιουργήσουν φιλίες:

• Από 6 έως 8 μηνών: Η κοινωνική επαφή ενός μωρού ξεκινάει με απλές ματιές, χαμόγελα.
• Από 9 έως 13 μηνών: Το ένα μωρό παίζει με τα παιχνίδια του άλλου.
• Από 18 έως 19 μηνών: Τα παιδιά επιδίδονται σε αυτό που λέμε «παράλληλο παιχνίδι». Αυτό σημαίνει πως παίζουν δίπλα-δίπλα με ένα άλλο παιδάκι, παρακολουθώντας το ένα το άλλο χωρίς ωστόσο να αλληλεπιδρούν μεταξύ τους.
• Από 19 έως 25 μηνών: Από αυτήν την ηλικία αυξάνονται οι κοινωνικές του συναναστροφές, καθώς αρχίζει να αποκτά φίλους.
• Μεταξύ 3 και 7 ετών τα παιδιά θεωρούν φίλους τους αυτούς με τους οποίους παίζουν συχνότερα.
• Από 3 έως 4 ετών αναπτύσσεται ο ανταγωνισμός μεταξύ τους και στην ηλικία των 5 ετών παρόλο που έχουν ανταγωνισμό καταφέρνουν και παίζουν συνεργατικά! Να επισημάνουμε πως ο ανταγωνισμός, σε αυτή την ηλικία, είναι πιο έντονος στα αγόρια παρά στα κορίτσια!
• Κάποια στιγμή ανάμεσα στα 4 και τα 9 έτη, τα παιδιά αρχίζουν να αντιλαμβάνονται ότι οι άλλοι άνθρωποι σκέφτονται διαφορετικά από τα ίδια. Τότε φίλος θεωρείται κάποιος που κάνει τα πράγματα που τους αρέσουν.
• Στην ηλικία των 5 ετών ξεκινά και ένας καινούριος κύκλος όπου το παιδί προετοιμάζεται για το σχολείο και διευρύνει τους ορίζοντές του! Τότε, οι σχέσεις του γίνονται πιο σταθερές και αρχίζει να αποκτά τη συναίσθηση των κανόνων, π.χ. μέσα σε ένα παιχνίδι, αλλά και των κανόνων κοινωνικής συμπεριφοράς.
• Ωστόσο, μόνο μετά τα 6 έτη τα παιδιά αρχίζουν να αντιλαμβάνονται την αμοιβαία φύση της φιλίας. Και συνήθως είναι λίγο πριν την εφηβεία που τα παιδιά καταλαβαίνουν τη φιλία ως μια διαδικασία κατά την οποία διαφορετικοί άνθρωποι με διαφορετικές ιδέες αλλά και προσωπικότητες μαθαίνουν να συνεργάζονται και να συμβιώνουν με εξαιρετικά αποτελέσματα.

Όρια συμπεριφοράς

• Δεν μπορείτε εσείς να επιλέξετε τους φίλους του παιδιού σας, οπότε οφείλετε να σεβαστείτε τις επιλογές του με διακριτικό τρόπο.
• Μην επεμβαίνετε στους καβγάδες ή στις διαφωνίες που μπορεί να έχουν τα παιδιά, εκτός αν κινδυνεύει η σωματική τους ακεραιότητα. Αφήνετε μόνο του το παιδί σας να τα βγάζει πέρα ώστε να μάθει να διεκδικεί, να υπερασπίζεται τον εαυτό του και να συμβιβάζεται.
• Μην ανησυχείτε εάν το μικρό σας κάνει παρέα με κάποιο παιδάκι με διαφορετικό χαρακτήρα από τον δικό του. Έτσι θα έχει τα κατάλληλα ερεθίσματα, προκειμένου να αναπτύξει και άλλες πλευρές του χαρακτήρα του!

Δείξτε του το... δρόμο

Ένα νήπιο αρχικά μαθαίνει να συνάπτει σχέσεις πρώτα από το στενό οικογενειακό του περιβάλλον και ύστερα ανοίγει τους ορίζοντές του στην κοινωνία του σχολείου. Εσείς, είναι πολύ σημαντικό σε κάθε στάδιο της ανάπτυξής του να το βοηθήσετε να διευρύνει τον κοινωνικό του περίγυρο και να του δίνετε πολλές ευκαιρίες να καλλιεργεί τον τρόπο με τον οποίο θα δημιουργεί κοινωνικές σχέσεις. Ενθαρρύνετέ το να γνωρίζει καινούρια παιδάκια και να αποκτήσει αυτοπεποίθηση την οποία χρειάζεται για να δημιουργεί συναναστροφές αλλά και σχέσεις. Εσείς, μπορείτε να πηγαίνετε το μικρό σας στην παιδική χαρά αλλά και σε παιδικά events, διαδραστικά θέατρα ή εργαστήρια για παιδιά, στα οποία θα βρεθεί με άλλα παιδάκια και θα αρχίσει να εξοικειώνεται μαζί τους, καθώς θα μάθει να εκφράζει τον εαυτό του!

Με τη συνεργασία της ψυχολόγου, ΜΔΕ Σχολικής Ψυχολογίας, Χρύσας Μαλανδράκη.