Παιδιά αριστερόχειρες

Ο κόσμος μας είναι φτιαγμένος για δεξιόχειρες. Τι γίνεται, όμως, με εκείνα τα παιδιά που έχουν το προνόμιο να λειτουργούν με το αριστερό χέρι; Κάντε τη ζωή τους πιο εύκολη!

Παρόλο που η αριστεροχειρία έχει πάψει να θεωρείται ελάττωμα, τα παιδιά εξακολουθούν να μεγαλώνουν σε ένα περιβάλλον που ευνοεί τους δεξιόχειρες. Σαφώς και οι δεξιόχειρες είναι η πλειοψηφία του παγκόσμιου πληθυσμού, όμως τα ίδια δικαιώματα έχουν και οι αριστερόχειρες. Πάρα πολλά από τα καθημερινά αντικείμενα από τα απλά (ψαλίδια-μολύβια) ως τα τεχνολογικά εξελιγμένα (δημόσια καρτοτηλέφωνα, υπολογιστές) δεν είναι εύκολα στη χρήση για έναν αριστερόχειρα. Αυτός είναι και ο λόγος που οι αριστερόχειρες συχνά θεωρούνται αδέξιοι.

Φανταστείτε ένα παιδί που γράφει με το αριστερό να προσπαθεί να προσαρμοστεί στη γραφή με υλικά σχολείου για δεξιόχειρες· είναι φυσικό ο γραφικός του χαρακτήρας να μην είναι ευανάγνωστος, αλλά και το παιδί να παιδεύεται! Τι πρέπει να γνωρίζουν οι γονείς για την αριστεροχειρία;

ΓιατΙ αριστερά;

Ένας στους δέκα ανθρώπους είναι αριστερόχειρας, ενώ οι άνδρες έχουν μιάμιση φορά περισσότερες πιθανότητες να είναι αριστερόχειρες από ό,τι οι γυναίκες. Αν και οι θεωρίες σχετικά με τα αίτια της αριστεροχειρίας είναι πολλές, η επικρατέστερη είναι αυτή που υποστηρίζει πως κατά βάση είναι θέμα γονιδίων. Το να είναι κανείς αριστερόχειρας σημαίνει πως ο δεξιός λοβός του εγκεφάλου του υπερισχύει έναντι του αριστερού. Κι αυτό γιατί το σώμα μας δέχεται εντολές από τον εγκέφαλο χιαστί, δηλαδή η δεξιά πλευρά του σώματος από το αριστερό ημισφαίριο, ενώ η αριστερή πλευρά του σώματος από το δεξί ημισφαίριο του εγκεφάλου.

Μελέτες έχουν δείξει ότι η προτίμηση προς το αριστερό χέρι έχει έμμεσες επιπτώσεις στη ζωή ενός ατόμου. Οι αριστερόχειρες συχνά υπερ-αντιπροσωπεύονται σε δραστηριότητες που εξαρτώνται από ικανότητες οι οποίες εξυπηρετούνται από το δεξί ημισφαίριο, όπως η αρχιτεκτονική, η εφαρμοσμένη μηχανική, η μουσική κ.ά. Αυτό ίσως βασίζεται στο γεγονός ότι το αριστερό ημισφαίριο έχει ένα χαρακτήρα ακουστικο-λεκτικό, ενώ το δεξί οπτικό. Το ότι υπάρχουν περισσότεροι δεξιόχειρες από ό,τι αριστερόχειρες οφείλεται απλά στο ότι το αριστερό ημισφαίριο του εγκεφάλου υπερισχύει πιο συχνά από ό,τι το δεξί.

Τι να προσέξετε;

Αφήνοντας πίσω τις πρακτικές του παρελθόντος, όπως το να δένουν το αριστερό χέρι του παιδιού για να το υποχρεώσουν να χρησιμοποιήσει το δεξί, οι γονείς δεν έχουν λόγο φυσικά να ανησυχούν για το παιδί τους που είναι αριστερόχειρας. Να μερικές χρήσιμες συμβουλές για εσάς:

• Η αριστεροχειρία δεν είναι αναπηρία και φυσικά ούτε ελάττωμα, ενώ δεν περιορίζει το παιδί σε κάποια από τις δραστηριότητές του. Απλώς αποτελεί μια ιδιαιτερότητα την οποία οι γονείς πρέπει να αποδεχτούν ως απόλυτα φυσιολογική.
• Οι γονείς δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να πιέζουν το παιδί να πάψει να χρησιμοποιεί το αριστερό του χέρι, ειδικά τιμωρώντας το σαν να πρόκειται για κάποιο πρόβλημα. Μια τέτοια πίεση μπορεί να δημιουργήσει αρνητικά συναισθήματα στο παιδί, όπως το να νιώθει μη αποδεκτό από την οικογένεια και το σχολείο, να αποκτήσει χαμηλή αυτοεκτίμηση, κόμπλεξ κ.ο.κ.
• Διευκολύνετε από νωρίς το παιδί με αντικείμενα που θα το βοηθήσουν να αναπτυχθεί σωστά. Μολύβια, κούπες, ψαλίδια ειδικά για αριστερόχειρες θα βοηθήσουν το παιδί στο να εξυπηρετείται μόνο του, χωρίς να υπάρχει φόβος τραυματισμού, αλλά και για να αποκτήσει έναν ευανάγνωστο και στρωτό γραφικό χαρακτήρα.
• Ακόμη και αν το παιδί μοιάζει να χρησιμοποιεί και το δεξί και το αριστερό του χέρι (με προτίμηση στο αριστερό) ενθαρρύνετέ το να μάθει να χρησιμοποιεί και τα δύο, χωρίς όμως κάποια πίεση. Εκείνο είναι σε θέση να καταλάβει ποιο χέρι είναι πιο λειτουργικό για την καθημερινότητά του.

Mε τη συνεργασία της ψυχολόγου, MSc παιδοψυχολογίας Lancaster University, πτυχιούχου Πάντειου Πανεπιστημίου, Σίλειας Δημουλή.