Η υπερπροστασία βλάπτει τα παιδιά!

Αλλάξτε λοιπόν τη στάση σας & γίνετε καλύτερος γονιός!

Θυμάμαι μια φορά σε ένα παιδικό πάρτυ, όπου όλα τα παιδάκια έπαιζαν & έτρεχαν χαρούμενα μέσα στο σπίτι, ένα γλυκύτατο κοριτσάκι δύο ετών, ήταν συνεχώς καθισμένο στα γόνατα της μαμάς του και κοιτούσε γελαστό γύρω του. Ούτε λόγος όμως να απομακρυνθεί από την μαμά του, για να παίξει κι αυτό.

Η μαμά του από την άλλη μεριά, βλέποντας τα άλλα παιδάκια προσπαθούσε με παραινέσεις να το πείσει να συμμετάσχει κι αυτό στα παιχνίδια τους, χωρίς να είναι απόλυτα σίγουρη όμως, ότι το ήθελε και η ίδια. Πολύς θόρυβος, πολλά παιδιά που έτρεχαν ανεξέλεγκτα και μπορούσαν να χτυπήσουν το δικό της παιδάκι...

Κάποια στιγμή η οικοδέσποινα, ανέθεσε στην ανηψιά της την αποκλειστική ευθύνη του μικρού κοριτσιού και τότε η μαμά του του επίτρεψε να πάει να παίξει. Όμως πριν περάσουν λίγα λεπτά, ένα άλλο παιδάκι έσπρωξε το κοριτσάκι, το οποίο έπεσε χωρίς να χτυπήσει ευτυχώς και άρχισε να κλαίει ζητώντας την μαμά του.

Η μαμά πανικόβλητη, αγχωμένη και νιώθοντας τύψεις που άφησε να χτυπήσουν το βλαστάρι της, αφού θεωρούσε ότι έπρεπε να το προστατεύει από κάθε πιθανό και απίθανο κίνδυνο, το ξαναπήρε αγκαλιά και έμειναν να...διασκεδάσουν, στο παιδικό πάρτυ.

Αυτή η μαμά, όπως σίγουρα καταλάβατε, είναι μία υπερπροστατευτική μαμά.

Είναι η ίδια μαμά που θα δείτε να παίζει μέσα στον παιδότοπο, για να είναι απόλυτα σίγουρη ότι δεν θα χτυπήσει το παιδί της, είναι αυτή που ανεβοκατεβαίνει την σκάλα της τσουλήθρας και μαζί με το παιδί γλιστρά από την τσουλήθρα κρατώντας το.

Είναι η ίδια μαμά που δεν το αφήνει να μπουσουλήσει γιατί τα χεράκια του θα πληγωθούν ή να σκαρφαλώσει κάπου, ας είναι και ο...καναπές, χωρίς να είναι δίπλα του,πίσω του, πλάϊ του...

Όχι ότι κάποιοι μπαμπάδες πάνε πίσω, η υπερπροστασία δεν είναι αποκλειστικά γυναικείου φύλλου, έχουν κι αυτοί οι ίδιοι ένα μεγάλο μερίδιο της ευθύνης και πάρα πολλοί μπαμπάδες , είναι υπερπροστατευτικοί επίσης.

Τί θεωρείται υπερπροστασία;

Με τον όρο υπερπροστασία, εννοούμε την κατάσταση κατά την οποία ο γονιός τρέχει πίσω από το παιδί του & του βάζει χίλιες δυο απαγορεύσεις και κανόνες για να το προστατέψει, να το προφυλάξει & να σιγουρευτεί ότι δε θα πάθει κάτι κακό. Ο γονιός αυτός ζει σε μια υπερένταση και είναι μονίμως αγχωμένος, μια που οι πιθανοί κίνδυνοι, υπαρκτοί & αρκετοί φανταστικοί, δεν τελειώνουν ποτέ. Στην ελληνική οικογένεια, η υπερπροστασία είναι ένα χαρακτηριστικό που το συναντάμε σε πολλούς γονείς.Οι λόγοι για τους οποίους ένας γονιός είναι υπερπροστατευτικός, ποικίλλουν αρκετά μεταξύ τους.

Πως γίνεται κάποιος υπερπροστατευτικός;

-Παιδιά των οποίων οι γονείς υπήρξαν υπερπροστατευτικοί προς τους ίδιους, ακολουθούν την ίδια τακτική όταν αποκτήσουν δικά τους παιδιά στο μέλλον.

-Επίσης αρκετοί γονείς τείνουν να γίνουν υπερπροστατευτικοί, λόγω της έλλειψης  φροντίδας, την οποία στερήθηκαν από τους δικούς τους γονείς, όταν οι ίδιοι ήταν παιδιά. Οπότε  ακολουθούν οι ίδιοι ένα υπερπροστατευτικό μοντέλο γονιού, καθώς ανησυχούν  μήπως το δικό τους παιδί αισθανθεί την ίδια έλλειψη, που ένιωθαν αυτοί και κάτι τέτοιο δεν το θέλουν με τίποτα, καθώς λατρεύουν τα παιδιά τους.

-Ένας άλλος παράγοντας που παίζει ρόλο, είναι η ανασφάλεια που αισθάνονται και η έλλειψη εμπιστοσύνης  προς τον εαυτό τους, ως προς την εκπλήρωση των γονεϊκών καθηκόντων τους. Αυτό σε συνδυασμό με τις τύψεις που νιώθουν για το μειωμένο χρόνο που διαθέτουν ενδεχομένως στα παιδιά τους, οδηγεί συχνά πολλούς γονείς στην υπερβολή και την υπερπροστασία.

Η υπερπροστασία βλάπτει!

Ενώ η προστασία των γονιών προς τα παιδιά τους, κρίνεται απαραίτητη για να αναπτυχθούν & να μεγαλώσουν με υγεία, η υπερβολική φροντίδα μπορεί σε αρκετές περιπτώσεις να φέρει τα αντίθετα αποτελέσματα από τα επιθυμητά.

Η υπερπροστασία, βλάπτει την ψυχοσωματική ανάπτυξη των παιδιών και επιδρά αρνητικά και ως προς τη διαμόρφωση της προσωπικότητάς τους.

Επιβάλλοντας συνεχώς περιορισμούς στο παιδί, παρεμποδίζεται η ανάπτυξη των φυσικών και των κοινωνικών του δεξιοτήτων. Το παιδί αδυνατεί να συμμετέχει σε καθημερινές δραστηριότητες απαραίτητες για το σώμα και το πνεύμα του, όπως το σκαρφάλωμα, το τρέξιμο, το χοροπηδητό, κλπ. Έτσι, στερείται απολαύσεις που του δίνουν χαρά και συμβάλλουν στην υγιή σωματική του ανάπτυξη.

Τα πιθανά ατυχήματα από αυτές τις δραστηριότητες, όπως για παράδειγμα ένα στραμπούληγμα στο πόδι ή στο χέρι, κάποιες  γρατσουνιές  ή ακόμη και ελαφρά χτυπήματα, είναι αμελητέα, συγκριτικά με το κόστος της αποχής, από τέτοιου είδους καταστάσεις.

Δεν πρέπει το παιδί να νιώθει αποκομμένο από το κοινωνικό του περιβάλλον, αδυνατώντας να μοιραστεί κοινές εμπειρίες με τους συνομηλίκους του, τους οποίους παρακολουθεί  να έχουν αντίστοιχες  δραστηριότητες, διότι είναι πολύ πιθανό το ίδιο το παιδί και μελλοντικά να αποφεύγει κάθε την γυμναστική και κάθε είδους αθλητική δραστηριότητα, επιβαρύνοντας έτσι την υγεία του. Και αυτό είναι βέβαιο, ότι δεν το επιθυμεί κανένας γονιός!

Έχετε σκεφτεί ότι η υπερπροστασία δημιουργεί έναν μη αληθινό κόσμο;

Ίσως δεν σας έχει περάσει από το μυαλό, όμως η υπερβολική έγνοια έχει αντίκτυπο και στην ανάπτυξη του συναισθηματικού κόσμου των παιδιών.

Τα παιδιά έχουν μοναδική αντιληπτική ικανότητα & όσο και αν προσπαθούμε να τους  κρύψουμε κάποιες καταστάσεις, που θεωρούμε ότι μπορούν να τα τραυματίσουν ψυχολογικά, δεν καταφέρνουμε τίποτα περισσότερο από το να μετατοπίσουμε απλώς χρονικά, τις όποιες ψυχολογικές  επιπτώσεις.

Στο μέλλον είναι βέβαιο ότι θα υπάρξουν αντίστοιχες περιπτώσεις, όπου το παιδί μας θα πληγωθεί και μάλιστα πολύ περισσότερο, αφού εσείς, ο γονιός του, θα αδυνατείτε να αναλάβετε δράση ώστε να αποφευχθεί το ενδεχόμενο αυτό.

Οι υπερπροστατευτικοί γονείς δομούν ένα πλασματικό γύαλινο κόσμο, για τα παιδιά τους. Έτσι στην πορεία της ζωής τους, τα παιδιά αυτά αδυνατούν να αντιμετωπίσουν την αποτυχία και νιώθουν ανίκανα να ανταπεξέλθουν στην καθημερινότητα χωρίς την βοήθεια των γονιών τους, στην οποία έμαθαν αποκλειστικά να βασίζονται.

Η πίεση επίσης την οποία δέχονται αυτά τα παιδιά, στην προσπάθειά τους να ανταπεξέλθουν στις προσδοκίες που γέννησε το «γυάλινο» περιβάλλον μέσα στο οποίο μεγάλωσαν,  συχνά τα οδηγεί στην ανάγκη αναβίωσης μιας ανέμελης παιδικότητας που ποτέ δεν είχαν, όταν πια οι περιστάσεις δεν το επιτρέπουν.

 Όταν ένα παιδί μαθαίνει να αποδέχεται την αποτυχία του και να αντιμετωπίζει το γεγονός, έχει τη δύναμη να ανακτήσει τις δυνάμεις του και την αυτοπεποίθησή του στο μέλλον, όταν αυτό του συμβεί ξανά, στην εφηβική ή στην ενήλικη πλέον ζωή του, νιώθοντας μάλιστα υπερήφανο για την προσπάθεια που το ίδιο κατέβαλλε, ανεξαρτήτως αποτελεσμάτων.

Γιατί αυτό που έχει σημασία δεν είναι πάντα το αποτέλεσμα, είναι και η προσπάθεια, ο κόπος που καταβάλλαμε, οι ώρες που δαπανήσαμε ώστε να καταφέρουμε κάτι. Τότε η ανταμοιβή, είναι ναι μεν μεγαλύτερη, εάν τα καταφέραμε να φτάσουμε στον στόχο μας, όμως και η ενδεχόμενη αποτυχία μας δίδαξε πολλά. Μας προετοίμασε για το μέλλον, διότι μάθαμε πια περισσότερα και γνωρίζουμε τι χρειάζεται να κάνουμε για να αποφύγουμε να έχουμε ξανά το ίδιο αποτέλεσμα!

Άρα κάτι κερδίσαμε...

Πως να μην γίνετε ένας υπερπροστατευτικός γονιός!

Ενθαρρύνετε τα παιδιά σας από νωρίς να μάθουν να «ορίζουν» την ζωή τους:

-          να παίρνουν πρωτοβουλίες στην καθημερινότητά τους, ανάλογες με την ηλικία τους

-          να τρώνε, να ντύνονται, να λούζονται & να διαβάζουν μόνα τους,  γιατί εάν ένα παιδί μεγαλώνει νομίζοντας ότι δεν έχει τη δυνατότητα να πράξει τίποτα μόνο του, στο τέλος θα το πιστέψει και δεν θα ευθύνεται αυτό...

-          διδάξτε  στα παιδιά να εκφράζουν τις επιθυμίες τους και να αποδέχονται τα λάθη τους

-          να επισημαίνετε στα παιδιά σας το πιθανό κόστος των ενεργειών τους και να τα προετοιμάζετε για κάθε ενδεχόμενο

-          καθοδηγήστε τα παιδιά σας, έτσι ώστε να αντιμετωπίζουν μόνα τους τα διάφορα θέματα που προκύπτουν

-          μην αναλαμβάνετε επ΄ουδενί εσείς, την ευθύνη των πράξεών τους

Όλα τα παραπάνω βέβαια, δεν θα πρέπει σε καμία περίπτωση  να σας κάνουν να παραγνωρίσετε τους κινδύνους που ελλοχεύουν για τα παιδιά κάθε ηλικίας.

Η εκπαίδευση των παιδιών προκειμένου να αντιλαμβάνονται τους κινδύνους που εγκυμονούν σε κάθε περίσταση & πολύ πιθανό τα «απειλούν», πρέπει να ξεκινάει από νωρίς, όταν είναι ακόμη μικρά.

Αποφύγετε όμως τυχόν συνεχείς επισημάνσεις, όπως «πρόσεξε» , «θα χτυπήσεις», «δεν τα καταφέρνεις» και προσπαθήστε να αφήσετε τα παιδιά να εξελίξουν την αυτονομία τους και παράλληλα και την προσωπικότητά τους.

Έχοντας προνοήσει να λάβετε όλες τις απαιτούμενες προφυλάξεις, δώστε τους την ελευθερία που χρειάζονται  & με αυτό τον τρόπο εσείς θα μπορέσετε να απαλλαγείτε από περιττά άγχη, διασφαλίζοντας στο ακέραιο τη σωματική τους υγεία και θα αισθάνεστε πιο χαρούμενοι καθώς θα τα βλέπετε υπερήφανοι να τα καταφέρνουν και θα ξέρετε ότι εσείς έχετε βάλει όλα τα θεμέλια για τα κατορθώματά τους!