Φάρμακα,αλκοόλ,κάπνισμα:βλάπτουν το έμβρυο;
Ήπιατε λίγο αλκόολ παραπάνω πριν ανακαλύψετε ότι είστε έγκυος ή φάγατε κάτι απαγορευμένο και ανησυχείτε ότι μπορεί να βλάψατε το έμβρυο που κυοφορείτε! Ευτυχώς, κάτι τέτοιο δεν είναι αυτονόητο!?Παρακάτω θα βρείτε απαντήσεις στα ερωτήματά σας!
Κάθε μέλλουσα μητέρα θέλει να κάνει μόνο το καλύτερο για το αγέννητο παιδί της, αλλά υπάρχουν και πράγματα που δεν μπορεί να ελέγξει. Αυτό το γεγονός είναι συχνά μια αιτία που προκαλεί ανησυχίες και αμφιβολίες σε μια εγκυμονούσα. Μια σύλληψη μπορεί να έρθει όταν δεν το περιμένετε και, μάλιστα, όταν θεωρείτε ότι το σώμα σας είναι απροετοίμαστο. Ίσως να θέλατε να την αναβάλλετε για όταν θα έχετε κόψει το αλκοόλ και το τσιγάρο και θα έχετε αρχίσει να τρέφεστε καλύτερα, αλλά τα πράγματα δεν πάνε πάντα σύμφωνα με το σχέδιο. Για το λόγο αυτόν βρήκαμε και απαντήσαμε στις συχνότερες ανησυχίες μιας μέλλουσας μητέρας, με στόχο να τις απαλύνουμε για να απολαύσετε την εγκυμοσύνη σας.
«Μέθυσα πριν μάθω πως είμαι έγκυος»
Όταν είστε έγκυος το αλκοόλ περνά από τον οργανισμό σας και μέσω του πλακούντα στο έμβρυο, το οποίο όμως δεν έχει αναπτύξει τρόπους να το μεταβολίσει. Το ασφαλέστερο είναι λοιπόν να αποφύγετε την κατανάλωσή του σε όλη την εγκυμοσύνη και ειδικά στο πρώτο τρίμηνο, όταν το έμβρυο έχει μόλις αρχίσει να σχηματίζεται στη μήτρα και είναι ιδιαίτερα ευάλωτο.
Μελέτες έχουν δείξει πως η κατανάλωση αλκοόλ είτε σε μόνιμη βάση είτε περιστασιακά είναι επικίνδυνη για το έμβρυο. Η αποβολή είναι πιο πιθανή σε γυναίκες που πίνουν περισσότερα από τρία αλκοολούχα ποτά την εβδομάδα κατά τη διάρκεια του πρώτου τριμήνου. Επίσης, η κατανάλωση περισσότερων από δύο μονάδων αλκοόλ την ημέρα φαίνεται να οδηγεί στη γέννηση λιπόβαρων μωρών και σε αρκετές περιπτώσεις με εμβρυϊκό σύνδρομο αλκοολισμού. Εάν ήπιατε αλκοόλ μόνο μία φορά και μάλιστα πριν μάθετε ότι είστε έγκυος, αυτό κατά πάσα πιθανότητα δεν θα βλάψει το μωρό σας. Άλλωστε πολλά μωρά έχουν συλληφθεί κατ’ αυτόν τον τρόπο! Το βασικό, όμως, είναι το τι θα κάνετε από δω και πέρα! Το να απέχετε από το αλκοόλ είναι η καλύτερη λύση. Δείτε το ως μια ελάχιστη θυσία για χάρη του παιδιού σας. Εάν, παρόλα αυτά, παρουσιαστεί κάποια ειδική περίσταση και θέλετε να πιείτε, αντί να έχετε αμφιβολίες πίνοντας έστω και ένα ποτήρι κρασί, προτιμήστε να καταναλώσετε μη αλκοολούχα ποτά, όπως λόγου χάρη μπίρα χωρίς αλκοόλ!
«Βιώνω πολύ μεγάλο άγχος στη δουλειά και στο σπίτι»
Κανένας δεν περιμένει από σας να κλειστείτε στο καβούκι σας για εννέα μήνες. Είναι λογικό η περίοδος της εγκυμοσύνης να είναι ιδιαίτερα αγχώδης και εκτός των άλλων, πολλές από εσάς συνεχίζετε να ανησυχείτε για τη δουλειά, τα χρήματα, τις οικογενειακές υποθέσεις και τις διαπροσωπικές σας σχέσεις. Θα χαρείτε να μάθετε πως νεότερες έρευνες από τις Ηνωμένες Πολιτείες κατέδειξαν πως το ήπιο στρες κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης στην πραγματικότητα είναι καλό για την ανάπτυξη του εμβρύου. Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο John Hopkins της Βαλτιμόρης αποδίδουν το γεγονός στην έκκριση μιας ορμόνης, της κορτιζόλης, που είναι απαραίτητη για τη φυσιολογική ανάπτυξη των οργάνων.
Ωστόσο, μια έρευνα του Πανεπιστημίου του Michigan των Ηνωμένων Πολιτειών φανερώνει πως οι αποβολές είναι πιθανότερες σε γυναίκες που έχουν βιώσει στρες από κάποιο συνταρακτικό γεγονός, όπως ο θάνατος ενός αγαπημένου προσώπου, ο χωρισμός ή η απόλυση στην αρχή της εγκυμοσύνης. Εάν νιώθετε, λοιπόν, ότι το άγχος σας χτυπάει κόκκινο, καλό θα ήταν να απευθυνθείτε στο γυναικολόγο σας ή σε κάποιον ειδικό σύμβουλο, ώστε να βρείτε μαζί τρόπους να το διαχειριστείτε με τον καλύτερο τρόπο.
«Πέρασα μια άσχημη ίωση»
Όλοι αρρωσταίνουμε, αλλά εσείς, ως μέλλουσα μητέρα, φυσικά ανησυχείτε περισσότερο, κυρίως για τις επιδράσεις της ασθένειας στο μωρό σας. Μπορείτε να επαναπαυθείτε γνωρίζοντας πως αυτό είναι σχεδόν απίθανο να επηρεαστεί, άσχετα με το πόσο άρρωστη αισθάνεστε. Ωστόσο, κάθε ίωση που συνοδεύεται από πυρετό αυξάνει την πιθανότητα αποβολής κατά το πρώτο τρίμηνο, λόγω της ανόδου της θερμοκρασίας του σώματος της μητέρας. Εάν, στο μέλλον, λοιπόν προσβληθείτε εκ νέου από κάποιον ιό, μη σας πιάσει πανικός. Επισκεφθείτε κάποιον ειδικό παθολόγο, ενημερώστε τον για την κατάστασή σας και αυτός θα σας βοηθήσει να αντιμετωπίσετε την ίωση. Τέλος, πριν πάρετε οποιοδήποτε φάρμακο σας χορηγηθεί για την ίωση, καλό θα ήταν μιλήσετε και με το γυναικολόγο σας.
«Κάπνισα ένα-δύο τσιγάρα»
Ένα από τα σημαντικότερα πράγματα που πρέπει να κάνετε τώρα που είστε έγκυος είναι να κόψετε το κάπνισμα. Εισπνέοντας τον καπνό του τσιγάρου, εισάγετε πάνω από 400 χημικά στο σώμα σας. Σε αυτά περιλαμβάνεται και το μονοξείδιο του άνθρακα, ένα δηλητηριώδες αέριο που μειώνει τα ποσοστά οξυγόνου που φτάνουν στο έμβρυο.
Το κάπνισμα, σύμφωνα με τους ειδικούς, είναι πιθανό να οδηγήσει σε αποβολή, αιμορραγία και αίσθημα ναυτίας. Επιπλέον, όσον αφορά στο μωρό σας, μπορεί γεννηθεί πρόωρα και να είναι λιποβαρές. Τέλος, όταν έρθει στον κόσμο, μπορεί να πάσχει από αναπνευστικές μολύνσεις ή άσθμα, οπότε να είναι περισσότερο εκτεθειμένο στο σύνδρομο αιφνίδιου βρεφικού θανάτου.
Εάν λοιπόν κι εσείς ανήκετε στην κατηγορία των καπνιστών και έχετε καπνίσει ένα δύο τσιγάρα, τα ευχάριστα νέα είναι πως το μωρό θα ωφεληθεί αμέσως μόλις οι πνεύμονές σας απαλλαγούν από τα αποτελέσματα του καπνού και αμέσως μόλις τα επίπεδα του οξυγόνου επανέλθουν στα φυσιολογικά επίπεδα. Επομένως, όσο γρηγορότερα πετάξετε το πακέτο με τα τσιγάρα σας, τόσο το καλύτερο!
Εάν χρειάζεστε βοήθεια για να κόψετε το κάπνισμα, τηλεφωνήστε στην ανοιχτή συμβουλευτική γραμμή του «Ινστιτούτου Κοινωνικής και Προληπτικής Ιατρικής» (210-7222727) ή ζητήστε τη συμβουλή του γιατρού ή του φαρμακοποιού σας!
«Δεν πήρα φολικό οξύ κατά το πρώτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης»
Το φολικό οξύ είναι μια βιταμίνη του συμπλέγματος των βιταμινών Β, που βοηθά την ανάπτυξη των ερυθρών αιμοσφαιρίων και του νευρικού συστήματος των εμβρύων. Η έρευνα έχει καταδείξει πως τα συμπληρώματα φολικού οξέος, εάν λαμβάνονται πριν τη σύλληψη και κατά το πρώτο τρίμηνο, μπορούν να μειώσουν σημαντικά τον κίνδυνο εμφάνισης δισχιδούς ράχης, μιας σοβαρής νευρολογικής διαταραχής στα έμβρυα.
Ιδανικά, λοιπόν, πρέπει να λαμβάνετε συμπληρώματα φολικού οξέος αμέσως μόλις αρχίσετε τις προσπάθειες να συλλάβετε και στο πρώτο τρίμηνο της κύησης. Εάν, ωστόσο, δεν πήρατε καθόλου φολικό οξύ κατά τις πρώτες δώδεκα εβδομάδες, δεν ήρθε και το τέλος του κόσμου. Εάν τρεφόσασταν υγιεινά, λογικά έχετε ήδη πάρει ορισμένες ποσότητες φολικού οξέος από την κατανάλωση λαχανικών, όπως σπανάκι, μπρόκολο, πράσινα φασόλια και πατάτες.
«Έφαγα κάποιες απαγορευμένες τροφές»
Υπάρχει ένας μακρύς κατάλογος τροφίμων, τα οποία καλό είναι να αποφεύγονται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Σε αυτές ελλοχεύει ο κίνδυνος δηλητηρίασης και το κατά συνέπεια ρίσκο βλάβης του εμβρύου. Για παράδειγμα το ωμό ή μελάτο αβγό, το ωμό ή μισοψημένο κρέας και τα θαλασσινά απαγορεύονται λόγω του κινδύνου μόλυνσης από σαλμονέλα ή τοξοπλάσμωση. Εάν, ωστόσο, φάγατε κάποιο «απαγορευμένο» τρόφιμο, μην πανικοβάλλεστε. Εάν δεν νιώθετε καλά, επικοινωνήστε με τον γυναικολόγο σας. Τέλος, φροντίστε να μείνετε μακριά από τα «απαγορευμένα τρόφιμα» για όσο διαρκεί η εγκυμοσύνη.
«Έπεσα και χτύπησα στην κοιλιά»
Κάθε μητέρα ανησυχεί μήπως βλάψει το μωρό της, αλλά στην πραγματικότητα το γυναικείο σώμα είναι πολύ καλά δομημένο ώστε να προφυλάσσει τη νέα ζωή. Στις πρώτες 12 εβδομάδες η μήτρα βρίσκεται ακόμα πίσω από το πυελικό οστό και έτσι προστατεύεται. Από τη στιγμή που η μήτρα μεγαλώνει πέραν του ηβικού οστού υπάρχει αύξηση του αμνιακού υγρού, που λειτουργεί σαν μαξιλάρι, σαν ζώνη ασφαλείας! Εάν πέφτοντας είχατε βλάψει το μωρό, θα είχατε κάποια συμπτώματα, όπως έντονους πόνους, αιμορραγία αλλά και διαρροή υγρών. Εάν δεν έχετε παρόμοια συμπτώματα, είναι μάλλον απίθανο να έχετε τραυματίσει το έμβρυο. Πάντως, καλό θα ήταν να αναφέρετε κάθε τραυματισμό της κοιλιάς ή και πτώση στο γυναικολόγο σας, ώστε, εάν συντρέχει λόγος ανησυχίας, να σας εξετάσει.
«Πήρα φάρμακα πριν μάθω ότι είμαι έγκυος»
Είναι λογικό να ανησυχείτε, εφόσον διαβάζετε πως «το φάρμακο δεν ενδείκνυται για εγκύους» ή «συμβουλευτείτε το γιατρό σας εάν είστε έγκυος». Στην πραγματικότητα, βέβαια, τα φάρμακα αυτά σπάνια είναι βλαβερά για την υγεία του εμβρύου. Εάν θυμάστε τι φάρμακα πήρατε, καλό είναι να ρωτήσετε το γιατρό σας για πιθανές παρενέργειες. Εάν κάποιες από αυτές συνδέονται με την εγκυμοσύνη, ίσως χρειαστεί να κάνετε κάποιες επιπλέον εξετάσεις. Μελλοντικά, φροντίστε πριν πάρετε οποιοδήποτε φάρμακο να ενημερώνεστε για την καταλληλότητά του από το γυναικολόγο σας.
Πάντως, η σημαντικότερη αιτία ανησυχίας σήμερα είναι να εφαρμόζει μια έγκυος γιατροσόφια ή φάρμακα ομοιοπαθητικής, που δεν έχουν ακόμα μελετηθεί ή έχουν ερευνηθεί μερικώς. Εάν ανήκετε σε αυτήν την κατηγορία, συμβουλευθείτε κάποιον γιατρό ομοιοπαθητικής. Τέλος, φροντίστε να ενημερωθείτε από τον γιατρό σας για τις πιθανές παρενέργειες σε περίπτωση που θέλετε να ακολουθήστε θεραπεία εναλλακτικής ιατρικής, όπως, λόγου χάρη, αρωματοθεραπεία.
«Έβαψα το διαμέρισμα μου και χρησιμοποίησα πολύ ισχυρά καθαριστικά»
Δεν μπορείτε να κάνετε και πολλά για τα τοξικά που υπάρχουν στο περιβάλλον, αλλά σίγουρα μπορείτε να φροντίσετε να μη χρησιμοποιείτε τοξικά καθαριστικά όσο είστε έγκυος. Απορρίψτε όλα τα προϊόντα που αναγράφουν το συστατικό “triclosan”, έναν αντιβακτηριδιακό παράγοντα που βρέθηκε σε πολλά καθαριστικά προϊόντα, κρεμοσάπουνα και οδοντόκρεμες. Ακόμη, πετάξτε όσα απορρυπαντικά έχουν ως συστατικό τις αλκυφαινόλες και σταματήστε να χρησιμοποιείτε αρώματα με τεχνητές φόρμουλες. Εάν πρέπει οπωσδήποτε να χρησιμοποιήσετε κάποιο τοξικό καθαριστικό, φορέστε μάσκες και λαστιχένια γάντια. Γιατί, όμως, δεν «κλέβετε» βάζοντας τον σύζυγο ή τη μητέρα σας να κάνει τις δουλειές αυτές αντί για εσάς;
Τέλος, εάν ένα δωμάτιο έχει βαφτεί πρόσφατα, φροντίστε να μην εκτίθεστε στα τοξικά που εμπεριέχονται στην μπογιά. Μείνετε για μερικές μέρες μακριά από το χώρο αυτόν και φροντίστε να τον αερίζετε καλά. Εάν σκοπεύετε πάλι να κάνετε στο μέλλον μια ανακαίνιση, φροντίστε να αγοράσετε οικολογικές βαφές, οι οποίες δεν περιέχουν διαλύτες.
Μια έκθεση της WWF και της Greenpeace φανερώνει πως τα τοξικά που περιέχονται στα αρώματα και στα απορρυπαντικά μπορούν να περάσουν στον πλακούντα και να βλάψουν το έμβρυο. Εσείς φροντίστε να μην εκτεθείτε σε αυτά. Προτιμήστε οικολογικούς τρόπους καθαριότητας, όπως χλιαρό νερό και ξίδι!
Με την συνεργασία του μαιευτήρα-χειρουργού γυναικολόγου, εξειδικευμένου στην εξωσωματική γονιμοποίηση, τη λαπαροσκοπική-ρομποτική και υστεροσκοπική χειρουργική και τη μαιευτική-γυναικολογική υπερηχογραφία, Χάρη Χηνιάδη.