Σχολική άρνηση!

Τί είναι η Σχολική άρνηση & πως μπορείτε να την αντιμετωπίσετε αποτελεσματικά!  Γιατί το παιδί, αρνείται να πάει σχολείο;

Πολλά από τα παιδιά που πρόκειται να πάνε για πρώτη φορά σχολείο, μπορεί να αρνηθούν να πάνε! Η άρνηση αυτή μπορεί να είναι τόσο έντονη που φέρνει σε απελπισία γονείς & δασκάλους, γιατί δεν ξέρουν τι να κάνουν! Μερικές φορές οι γονείς αντιδρούν με έντονο θυμό σ’αυτήν τη συμπεριφορά του παιδιού, όμως γρήγορα διαπιστώνουν ότι μ’αυτήν την αντίδραση, όχι μόνο δεν πετυχαίνουν τίποτα, αλλά μπορεί και να φέρουν τα αντίθετα αποτελέσματα, απ’αυτά που επιθυμούν.

Πώς εμφανίζεται η σχολική άρνηση;

Ένα μικρό παιδί μπορεί να κλαίει, να κάνει εμετούς ή να παραπονιέται για πονοκεφάλους & πόνους στο στομάχι & στην κοιλιά. Μπορεί ακόμα να αρχίζει να βρέχεται τη νύχτα, ενώ είχε χρόνια σταματήσει. Μπορεί ξαφνικά να αρχίσει να μωρουδίζει και να προσκολλάται στη μητέρα του, ή σε κάποιον άλλον ενήλικα μέσα στο σπίτι.

Ένα μεγαλύτερο παιδί μπορεί επίσης να έχει άγχος, να φοβάται υπερβολικά, να παραπονιέται ότι έχει πονοκεφάλους & ζαλάδες, και ότι δεν μπορεί να συγκεντρωθεί. Μερικές φορές το παιδί είναι θλιμμένο, δεν μπορεί να κοιμηθεί καλά & έχει ανορεξία.

Μ’αυτά τα συμπτώματα το παιδί εκδηλώνει ένα έντονο άγχος. Αυτό μπορεί να συνδέεται με τον φόβο του μήπως αποτύχει στο σχολείο ή μήπως δεν μπορεί να αντεπεξέλθει στις προσδοκίες των γονιών ή και των δασκάλων του. Έτσι προτιμά να μην εγκαταλείψει την ασφάλεια του σπιτιού του, για ένα μέρος που δεν του προκαλεί χαρά. Πολύ συχνά, και οι ίδιοι οι γονείς –ιδίως η μητέρα – δυσκολεύονται να αποχωριστούν το παιδί τους, όταν φθάνει στην σχολική ηλικία.

Επίσης,υπάρχουν παιδιά που αρνούνται να πάνε στο σχολείο, διότι αναφέρουν ότι τους πειράζουν οι συμμαθητές τους, ή ότι ο δάσκαλός τους είναι ιδιαίτερα αυστηρός μαζί τους, χωρίς αυτό απαραίτητα να ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα.

Γενικά είναι μία δύσκολη και επώδυνη ψυχολογικά κατάσταση για γονείς και παιδιά. Η δασκάλα ή ο δάσκαλος είναι τα άτομα αυτά που μπορούν να αντιστρέψουν την κατάσταση και να βοηθήσουν ουσιαστικά το παιδί, αφενός να ενταχθεί στο σχολικό περιβάλλον και αφετέρου να το κάνουν να αγαπήσει την σχολική καθημερινότητα.Παρακάτω αναφέρουμε τρόπους με τυςο οποίους οι εκπαιδευτικοί μπορούν να βοηθήσουν τα παιδιά. Ως γονείς μπορείτε να πάρετε αρκετές από τις συμβουλές που προτείνονται,και να τις συζητήσετε με το παιδί σας. Ίσως κάποιες το κάνουν να νιώσει ασφάλεια, οπότε με την σειρά σας μπορείτε να τις προτείνετε στον δάσκαλο ή στην δασκάλα του!Όπως πάντα, η ηλικία του παιδιού, παίζει καθοριστικό ρόλο.

Πως μπορεί να βοηθήσει ο δάσκαλος, το παιδί!

Σε ένα μικρότερο παιδί:
 

• Ο δάσκαλος, χρειάζεται να δείξει στο παιδί ότι νοιάζεται γι’αυτό.

• Βοηθήστε το να αποχωριστεί ευκολότερα τη μητέρα του, ενθαρρύνοντάς την να μένει  λίγη ώρα για κάποιο χρονικό διάστημα, στο προαύλιο του σχολείου, ώστε το παιδί να  νιώθει ασφάλεια(εάν μάλιστα είναι δυνατόν να την βλέπει, ενώ  είναι  στην τάξη του).

• Βοηθείστε το παιδί να νιώσει άνετα με τους συμμαθητές του, χρησιμοποιώντας το  δυναμικό της ομάδας της τάξης, και φροντίστε να δημιουργήσει μια σχέση με κάποιο άλλο παιδί.(Προτείνετε στους γονείς να επιδιώξουν την  παρέα των παιδιών και εκτός σχολείου).

• Ενθαρρύνετε το παιδί να ενταχθεί στην ομάδα, χωρίς να το μειώνετε ή να το  αποπαίρνετε.

• Το παιχνίδι με τα άλλα παιδιά θα το βοηθήσει να νιώσει πιο άνετα και θα αποκτήσει κάποια εμπιστοσύνη στον εαυτό του.

• Αν το παιδί θελήσει να επικοινωνήσει με το σπίτι του τηλεφωνικά, διευκολύνετέ το.

• Φροντίστε όσο κρατάει το πρόβλημα να μην είστε πολύ απαιτητικοί μαζί του, έχοντας υπόψιν σας, ότι είναι πιο σημαντικό να παραμείνει το παιδί στην τάξη, παρά να κάνει τα μαθήματά του.

• Μην το φορτώσετε με σχολικές υποχρεώσεις και μην έχετε απαιτήσεις για σχολική επίδοση.

• Αν το παιδί δεν έρθει σχολείο, φροντίστε, αν είναι δυνατόν, να επικοινωνήσετε μαζί του, εκδηλώνοντας του το ενδιαφέρον σας. Ακόμα, μπορείτε να παροτρύνετε μερικούς συμμαθητές του να κάνουν το ίδιο.

Πως να βοηθήσετε ως δάσκαλος, ένα μεγαλύτερο παιδί

(Ως γονείς θα χρειαστείτε στήριξη & ενημέρωση για να κατανοήσετε τι συμβαίνει. Παρακάτω θα βρείτε χρήσιμες πληροφορίες, που θα σας βοηθήσουν ουσιαστικά)

 
• Προσπαθήστε να καταλάβετε, συζητώντας με το παιδί, τα αίτια που του προκαλούν ανησυχία, ή άγχος (π.χ. η αλλαγή του δασκάλου, κάποια αρρώστια στην οικογένεια, ο  αποχωρισμός από ένα σημαντικό στη ζωή του παιδιού πρόσωπο).

• Συζητήστε με τους γονείς του τις πιθανές αιτίες, κι εξηγήστε τους ότι αυτό που του συμβαίνει:

-  δεν είναι ένδειξη αδιαφορίας, ή τεμπελιάς του παιδιού,
- Μια αλλαγή σχολείου –ιδίως σ’αυτήν τη φάση- δεν βοηθάει, γιατί το πρόβλημα μπορεί να εμφανιστεί και στο άλλο σχολείο,

- Η επιστροφή στο σχολείο μπορεί να γίνει σταδιακά (στην αρχή μπορεί να το  συνοδεύει η μητέρα, ή και ο πατέρας, κι αργότερα κάποιο άλλο φιλικό πρόσωπο).

-Ακόμα κι αν το παιδί απουσιάζει απ’ το σχολείο για αρκετό χρονικό διάστημα, ο πρωταρχικός στόχος είναι να επιστρέψει και να παραμείνει στο χώρο του σχολείου.

Επομένως, η σχολική του επίδοση σ’αυτήν τη φάση είναι δευτερεύουσας σημασίας.

Top tip

Το ζητούμενο είναι να βοηθηθεί ουσιαστικά το παιδί. Για να γίνει αυτό, χρειάζεται μεγάλη κατανόηση από την μεριά των γονιών, καθώς το παιδί τους αγαπά και τους εμπιστεύεται και μαζί με την κατάλληλη βοήθεια, το πρόβλημα θα ξεπεραστεί.

Dr. Γρηγόρης Βασιλειάδης, M.Sc., Ph.D, Ψυχολόγος – Ψυχοθεραπευτής, www.aftognosia.gr

Δείτε επίσης Αλ.Καπάτου - Σχολική άρνηση - Φοβία